ZDROWIE PSYCHICZNE UCZNIÓW

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje zdrowie psychiczne jako: „stan dobrego samopoczucia, w którym jednostka może realizować swój własny potencjał, radzić sobie z normalnymi stresami życia, pracować produktywnie i wnosić wkład w społeczność” (WHO, 2001).

Stan zdrowia psychicznego zależy od wielu, wzajemnie wpływających na siebie czynników: genetycznych, biologicznych, rodzinnych i społecznych.

Zdrowiu psychicznemu ucznia sprzyja takie funkcjonowanie systemu szkolnego, które stwarza warunki:

— zaspokojenia — przez uczestnictwo w systemie szkolnym — potrzeb bezpieczeństwa psychicznego, szacunku i samorealizacji;

— realizowania swych celów zgodnie z wymaganiami systemu szkolnego, do którego przynależy w ciągu długiego czasu edukacji.

Bariery występujące podczas procesu edukacji bywają różnorodne, ale dla nauczycieli i edukacji istotną rolę odgrywają psychiczne trudności adaptacyjne uczniów, a w szczególności małych dzieci. Niedogodności te utrudniają funkcjonowanie w szkole i danym środowisku. Coraz częściej rodzice, wychowawcy i nauczyciele martwią się o kondycję psychiczną dzieci i młodzieży. Twierdzą, że w każdym kolejnym pokoleniu obserwuje się coraz więcej osób przemęczonych, znużonych, nerwowych, zestresowanych i z objawami depresji.

Psychiczne problemy ludzi nasilają się i coraz częściej przyjmują ostre objawy. Dlatego tak ważne jest znaczenie naszego zdrowia psychicznego oraz jego profilaktyki. Należy o tym przypominać i uwrażliwiać, gdyż problem dotyczy nas wszystkich. Problemy młodych są w tym zakresie różne, ale dla ich uczenia się i pracy nad sobą szczególne są:

- trudności z koncentracją uwagi i pamięcią,

- brak motywacji do uczenia się lub niski jej poziom,

- trudności z racjonalnym, logicznym myśleniem,

- niski poziom krytycznego i kreatywnego myślenia,

- niecierpliwość i szybkie zniechęcanie się do działania,

- częste występowanie nerwic, lęków, depresji itp.,

- koncentrowanie się na sprawach dnia dzisiejszego, bez patrzenia w przyszłość,

- brak odczuwania radości i przyjemności z uczenia się, itp.

Potrzebna jest więc wyższa świadomość, nie tylko samych nauczycieli, ale przede wszystkim uczniów o tym, że koniecznie trzeba coś zmienić w swym postępowaniu, aby częściej odczuwać radość oraz przyjemność z uczenia się i pracy. Bo przecież, jeśli chcemy zachować zdrowie, umacniać je i rozwijać, czerpiąc przyjemność z uczenia się czy pracy, to trzeba pamiętać, że warto: uczyć się i pracować wg zasad higieny psychicznej.

Zachęcajmy zatem dziecko do rozmowy o swoich uczuciach, ale i problemach. Wspólnie starajmy się je rozwiązać, nawet jeśli to czasem trudne. Spędzajmy razem czas, realizując pasje i zainteresowania. Ważne, abyśmy podążali za potrzebami dzieci, adekwatnie do ich wieku i rozwoju, będąc przy tym dostępnym nauczycielem, czy rodzicem.

Zainteresowanie uczniem nie musi dotyczyć tylko jego aktualnego nastroju, czy trudnych doświadczeń, przez które przechodzi.

Ponadto samo zaciekawienie nauczyciela zamiast negatywnej oceny oraz zwracanie uwagi bardziej na to, co dziecku wychodzi, to, w czym się rozwija i idzie mu coraz lepiej, zamiast na błędy i to, nad czym wciąż musi pracować, pozytywnie wpływa na nastawienie dziecka do siebie, nauczyciela i nauki.

Włączanie uczniów w decyzje, słuchanie o tematach, które są dla nich ważne, uwzględnianie ich zdania i pomysłów, nie tylko buduje poczucie wartości dziecka, ale też poczucie bezpieczeństwa, akceptacji i sprawstwa. Z kolei te trzy ostatnie sprzyjają zarówno odporności psychicznej, jak i efektywnemu przyswajaniu wiedzy.

Celem zgłębienia tematu zaburzeń psychicznych u dzieci, zachęcamy do zapoznania się z materiałem zamieszczonym pod linkiem:

https://ore.edu.pl/2020/11/uczen-z-zaburzeniami-psychicznymi-w-szkole/

NAUCZYCIELU/RODZICU nie jesteś sam, możesz liczyć na WSPARCIE:

• Centrum Wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym: 800 70 2222;

• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111;

• Kryzysowy Telefon Zaufania dla osób dorosłych: 116 123;

• Całodobowa bezpłatna infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli: 800 080 222;

• Infolinia dla wychowawcy, telefon zaufania dla nauczycieli: 801 800 967;

• Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 800 100 100;

• Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji: 22 594 91 00;

• Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym: 116 123;

• ITAKA – centrum wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego: 800 70 2222;

• ITAKA – antydepresyjny telefon zaufania: 22 484 88 01;

• Ośrodek Interwencji Kryzysowej – pomoc psychiatryczno-pedagogiczna: 22 855 44 32;

• Ośrodek Interwencji Kryzysowej: 22 837 55 59 (poniedziałek – piątek od 8:00 do 20:00);

• Ośrodek Interwencji Kryzysowej – poradnia ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie: 22 845 12 12 lub 667 833 400;

• Telefon zaufania dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji i potrzebują natychmiastowego interwencyjnego wsparcia: (22) 621 35 37.